استفاده مناسب از شستوشو دهندهها در عصبکشی دندان یک قدم مهم برای حذف میکروارگانیسمهای موجود در نواحی کانالهای دندان است.یک شستوشو دهنده مناسب، باید خاصیت ضد باکتریایی نسبی، انحلال باقیمانده پالپ نکروتیک و حداقل سمیت سلولی را داشته باشد.
سدیم هیپوکلریت به دلیل فعالیت ضد باکتری در برابر محدوده زیادی از باکتریها و انحلال بافتها، شستوشو دهنده رایج در ریشه درمانی دندان (اندو) است. این ماده عمل آمادهسازی بیومکانیکی و انحلال بافتهای پالپ دندان را تسهیل میکند. با اینکه سدیم هیپوکلریت یک شستوشو دهنده با خواص ضدمیکروبی و انحلال بافت است؛ اما زمانی که در تماس با بافتهای پری اپیکال قرار گیرد، میتواند خطرناک باشد. از عوارض سدیم هیپوکلریت هنگام رسیدن به بافتهای حیاتی، التهاب حاد است. این ماده به جز اپیتلیومهای کراتینهشده سنگین میتواند منجر به تخریب سلولی و التهاب شود. با توجه به مشکلات هیپوکلریت سدیم، تهیه محلول مناسب جهت جایگزینی آن بسیار ضروری است.
آلیسین موجود در سیر دارای خواص ضد میکروبی در برابر محدوده گستردهای از باکتریها از قبیل استافیلوکوکوسها، اشریشیا، سالمونلا، استرپتوکوکوسها، مایکوباکتریها، هلیوباکترها و … است. لاکتوباسیلها و استرپتوکوکوسها به عصاره سیر حساس هستند، بهطوری که پس از شستوشوی دهان با عصاره سیر، مقدار استافیلوکوکو موتانس کاهش مییابد.
در یک طرح تحقیقاتی که در پایگاه نتایج پژوهشهای سلامت کشور به ثبت رسیده است، پژوهشگران با توجه به خواص آنتی باکتریال سیر، محلول شستوشو دهنده جدیدی جهت جایگزینی با هیپوکلریت سدیم تهیه کردند. در این پژوهش پس از استخراج عصاره سیر، تست حلالیت سلولی آن با هیپوکلریت سدیم مقایسه شد.
طبق نتایج به دست آمده از این تحقیق در بین محلولهای ساختهشده از آلیسین استخراج شده از سیر، به همراه اسید سیتریک اسید، هیدرو کلریک اسید استیک و اسید فسفریک، ترکیب دارای عصاره سیر و اسید هیدروکلرید بهترین اثر را داشت.
بنابر اعلام پایگاه نتایج پژوهشهای سلامت کشور؛ با توجه به خواص ضد میکروبی آلیسین موجود در سیر و با توجه به حلالیت بافت پالپ توسط این ترکیب به همراه اسید هیدروکلریدریک، میتوان از این ماده جهت جایگزینی با هیپو کلریت استفاده کرد.
این پروژه تحقیقاتی با عنوان «مقایسه حلالیت بافت پالپ هیپوکلریت سدیم با محلول شستشوی جدید بر پایه آلیسین» توسط ایمان محمدزاده و آرش شهروان، در دانشگاه علوم پزشکی کرمان انجام شده است.